Sözel Bölümler Rehberi: Üniversitede Sözel Eğitimin Avantajları Nelerdir?

Üniversite ve bölüm tercihi söz konusu olduğunda diğer alanlar gibi sözel alanı da epey merak edilir. Biz de seninle sözel bölümler özelinde rehber bir içerik sunarak üniversitede hangi sözel bölüm eğitimi avantajlıdır sorusunu yanıtlayacağız. Peki sözel bölümler nelerdir ve sözel bölüm mezunlarının başlıca iş olanakları nelerdir?

Popüler Sözel Bölümler ve İçerikleri

Sözel bölümler, Türkçe ve sosyal bilimler ağırlıklı ön lisans ve lisans bölümleri içerir. Üniversiteye Geçiş Sisteminde yer alan SÖZ alanı, Türkçe-Sosyal olarak adlandırılır. Hem 2 yıllık hem de 4 yıllık sözel bölümleri tercih etmek mümkündür. Lisans 4 yıllık sözel bölümlerin tümü ise şu şekildedir:

• Arkeoloji ve Sanat Tarihi

• Arkeoloji

• Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı

• Coğrafya

• Coğrafya Öğretmenliği

• Çizgi Film ve Animasyon

• Film Tasarımı ve Yönetimi

• Film Tasarımı ve Yazarlığı

• Fotoğraf

• Fotoğraf ve Video

• Gazetecilik

• Gastronomi

• Gastronomi ve Mutfak Sanatları

• Geleneksel Türk Sanatları

• Görsel İletişim Tasarımı

• Halkbilimi

• Halkla İlişkiler ve Reklamcılık

• Halkla İlişkiler ve Tanıtım

• İlahiyat

• İletişim

• İletişim ve Tasarımı

• İslami İlimler

• Kültür ve İletişim Bilimleri

• Medya ve Görsel Sanatlar

• Okul Öncesi Öğretmenliği

• Özel Eğitim Öğretmenliği

• Radyo, Televizyon ve Sinema

• Reklam Tasarımı ve İletişimi

• Reklamcılık

• Rekreasyon Yönetimi

• Sanat Tarihi

• Sinema ve Dijital Medya

• Sinema ve Televizyon

• Sosyal Bilgiler Öğretmenliği

• Tarih

• Tarih Öğretmenliği

• Televizyon Haberciliği ve Programcılığı

• Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji

• Türk Dili ve Edebiyatı

• Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği

• Türk Halkbilimi

• Türkçe Öğretmenliği

• Yeni Medya

• Yeni Medya ve İletişim

Yukarıdaki bölümler özelinde en çok merak edilen ise en iyi sözel bölümlerin ne olduğudur. SÖZ puan türünde iş imkanı, bölüm içeriği ve kazandırdıkları açısından en iyi lisans sözel bölümler arasında; özel eğitim öğretmenliği, ilahiyat, okul öncesi öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği, gastronomi ve reklamcılık-halkla ilişkiler programları yer alır. Bu bölümler, 4 yıllık sözel bölümler arasında en çok tercih edilen programlarını da ifade eder. 

Özellikle sözel öğretmenliklere yönelik en yıl düzenli bir artış söz konusudur. Bunun nedeni de en çok atanan sözel bölümlerinin çoğunun öğretmenlikler olmasıdır. Örneğin, hem kamuda hem de özel sektörde özel eğitim öğretmenliğine yönelik artan bir talep vardır. Yine gastronomi de kamu kurumlarının atama yaptığı bölümler arasındadır. 

Popüler 4 yıllık sözel bölümlerin eğitim içerikleri ise genellikle sosyal bilimler ağırlıklıdır. Medya, iletişim, halkla ilişkiler, sanat tarihi, halkbilimi ve tarih gibi bölümlerde kuram ağırlıklı dersler mevcuttur. Öğretmenlik bilgisi içeren lisans programlarda da teori ve pratik dersler bir aradadır. Ayrıca öğretmenlik bölümlerinde zorunlu sınıf deneyimi dersi mevcuttur. Bu ders kapsamında öğrenciler öğretmenlik stajına başlarlar. 

Sözel bölümler taban puanları ve sıralamaları ise her yıl güncellenmektedir. Genellikle popüler sözel öğretmenliklerin puan ve sıralamaları diğer bölümlere göre daha yüksektir. Yine özel üniversitelerin %100 burslu sözel programları da ilk 5 bin bandında yer alır.  Diğer puan türleri gibi sözel bölümlerin iş olanakları ve kariyer seçenekleri merak edilir. Öyleyse senin için araştırdığımız en çok atanan sözel bölümleri ve merak edilen en çok para kazandıran sözel bölümlerin ne olduğuna bir göz atalım. 

Sözel Mezunları İçin İş Olanakları

Sözel bölümlere yönelik en bilinen yargılardan biri, bölüm mezunlarının iş bulmada sıkıntı yaşamasıdır. Türkiye’de ve dünya genelinde sayısal ve analitik yetkinliklere yönelik eğilimin arttığı bir gerçektir. Bununla beraber kendini geliştiren ve 21.yüzyıl becerileri edinen bir sözel bölüm mezununun da iş bulmasında sıkıntı yaşamayacağını söyleyebiliriz. Peki sözel bölümündeki meslekler ve iş olanakları nelerdir? Öncelikle sözel öğretmenlikler ile başlayalım. 

Sözel öğretmenlikleri söz konusu olduğunda akla ilk olarak atama durumu gelir. Bu açıdan bakıldığında en çok atanan sözel öğretmenlik bölümlerine talebin artması da söz konusudur. Öğretmenlik açısından en çok atanan sözel bölümleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Özel Eğitim Öğretmenliği

• Okul Öncesi Öğretmenliği

• Türkçe Öğretmenliği

• Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği 

Yukarıdaki bölümlerden mezun olanlar KPSS ve mülakat aracılığıyla devlet okullarına atanabilirler. Ayrıca özel eğitim ve okul öncesi bölüm mezunları, özel sektörde de daha kolay iş bulabilmektedirler. Kreşlerde, gündüz bakımevlerinde, çocuk kulüplerinde ve kendi ana okullarında çalışma imkânları bulunur. 

Sözel bölüm öğretmenlikleri dışında SÖZ puan türünün gözde bölümlerinden biri, gastronomidir. Aşçılık ve gastronomiye artan ilgi, bu bölümün sözel bölümler sıralamasını da epey yükselmiştir. İş olanakları açısından da gastronomi ve mutfak sanatlarının hem kamuda hem özel sektörde önemsendiğini söyleyebiliriz. Genellikle kendini geliştiren ve dünya mutfağında yükselen mezunlar, kamu yerine özel sektöre yönelmektedir. Kendini sektör içinde geliştirip müşteri portfolyosunu artıran gastronomi mezunlarının yüksek ücretler aldığını da belirtelim. 

Sözel bölümler arasında 21.yüzyıla uyumlu reklamcılık ve yeni medya da çeşitli iş fırsatlarını içerir. Kendini dijital pazarlama, grafik tasarım ve yapay zekâ alanında geliştiren mezunlar; dijital ajanslarda, kurumların iletişim-pazarlama departmanında, televizyon kanallarında ve basın-yayın organlarında çalışabilirler. Peki sözel bölümündeki meslekler açısından hangi fırsatlar ve uzmanlıklar söz konusudur?

Mezuniyet Sonrası Sözel Alanlarda Uzmanlık Fırsatları

Sözel bölüm mezunlarının kamu ve özel sektörde iş bulabileceğinden bahsettik. Mezuniyet sonrası sözel alanlarda akademik uzmanlığa uzanmak da mümkündür. Özellikle iletişim ve sosyal bilimler ağırlıklı sözelden alan bölümlerde akademik kariyer düşünebilirsin. 

Özel sektörde ilerlemek isteyenler sözel mezunlarının ise genellikle medya ve iletişim alanında yer aldığı bilinir. Bu alanlarda çalışanlar bilgi ve yetkinlikleri ölçüsünde; dijital pazarlama uzmanı, sosyal medya uzmanı, reklam yazarı, art director, grafik tasarımcı, insan kaynakları uzmanı, performans marketing koordinatörü, etkinlik yöneticisi gibi uzmanlık unvanlarında görev alırlar. Yine basın-yayın organlarında da muhabirlik, editörlük, kameramanlık, koordinatör ve genel yayın yönetmeni ve reji bölümlerinde çalışmak mümkündür. 

Sözel Bölümlerden Mezun Olanların Başarı Hikâyeleri

Sözel bölüm mezunlarının başarı hikayeleri çok çeşitlidir. Yaratıcı endüstriler arasında yer alan senaryo, editörlük, yazarlık, fotoğrafçılık ve yönetmenlik gibi alanlarda çalışanlar genellikle iletişim mezunudur. Örneğin, Türkiye’de reklam fotoğrafçılığı alanında Fethi Mağara’nın özel bir yeri vardır. Kendisi İletişim Fakültesi mezunudur. Yine film endüstrisinde çalışan pek çok kişi, iletişim ve medya eğitim almıştır. 

Yaratıcı sektörler dışında gastronomi mezunlarının çeşitli yarışmalarda boy gösterdiğini söyleyebiliriz. Ayrıca gastronomi mezunlarının bir bölümü Michelin yıldızı restoranlarda ve ünlü şeflerin yanında çalışmaktadırlar. 

Eğer bölüm tercihini sözel bölümlerden yana kullanacaksan ilgili bölümleri en iyi tanıyan mezunlara sorular sormanı öneririz. Sözel bölümler kadar tercih edilen en iyi sayısal bölümleri öğrenmek için Sayısal Bölümler Öğrencilere Hangi Kapıları Açıyor? adlı içeriğimize göz atabilirsin. Sözel bölümler kadar tercih edilen en iyi eşit ağırlık bölümleri öğrenmek için de Eşit Ağırlık Alanında Hangi Bölümler Var? Hangi Meslekler Yapılabilir? adlı içeriğimize göz atabilirsin. Kariyer günleri ve sosyal medya platformları aracılığıyla mezunlarla iletişime geçebilirsin. Kariyerin ve mesleki gelişimin hakkında güncel bilgilere ve tavsiyelere ulaşmak için de anbean KAMPÜS Blog sayfasını ziyaret edebilirsin.