Başarılı girişimcilerle ilgili en tuhaf şeylerden biri, kendi başarılarından ne kadar habersiz olmalarıdır. Birçok girişimci elinde olan işin değerinden emin olamadığı için genellikle arka planda kalıyor. İster yeni yetişen bir girişimci, ister deneyimli bir iş lideri olun önceliği daha fazla araştırmaya ve öğrenmeye verin. Düşünce liderleri ve sektör uzmanlarının yaptıkları her zaman yol gösterici olacaktır. Girişimcilik yolculuğunuz üzerine düşünürken birçok defa soru işaretleriyle karşılaşırsın. Sana küçük bir ipucu; aklındaki tüm sorulara dürüstçe cevap verebiliyorsan başarılı bir girişimci olma yolundasın.
Girişimcilik Nedir?
Girişimcilik basitçe üretilecek ürün veya hizmeti ekonomik açıdan yaratarak ve tüm koşulların bir arada farkında olunması ve fırsatların değerlendirilmesidir. Bir diğer deyişle girişimcilik yeni bir işe başlamaktır. Başarılı girişimcilik, yeni bir iş kurmaktan daha fazlasıdır. Sunulan ürün veya hizmetin özgünlüğü, yeniliği, insanların ihtiyaçlarına göre kendini şekillendirebilmesi ve önemli fırsatları yakalayabilmesi girişimin başarısını belirlemektedir.
Bir Kadın Girişimci Olarak Ne Yapabilirim? Girişimcilikte Cinsiyet Ayrımı Var mı?
Neredeyse bütün meslek gruplarında olduğu üzere kadınlar için girişimcilik de parlak bir tablo çizmiyor. Verilere göre kadınlar üzerindeki sosyal ve ekonomik baskılar hem istihdamı hem de girişimcilik arzusunu baltalıyor. Son 20 yılda istihdamdaki artış, kadın girişimciliğini de etkiledi. Türkiye'de kadın istihdamının artmasıyla birlikte kadın girişimci sayısı da artıyor. Dünyada birbirine bağlı gerçeklerin izdüşümüne bakacak olursak çok farklı bir tablo ortaya çıkıyor: Gelişmiş toplumlarda kadın emeği ve girişimcilik vazgeçilmez hakların bir parçası. Risk alan ve doğrudan pazar için hizmet veya mal üreten herhangi bir kadın, dünyada saygın bir girişimci sayılır.
Girişimcilik Türleri Nelerdir?
Girişimcilik faaliyeti içerisinde girişimciler birçok alanda başarılı işlere imza atıyor. Girişimcilik araştırmacılar tarafından bu farklı alanlara göre sınıflandırılmaktadır. Genel olarak girişimcilik, bir iş fikrinin uygulanması yoluyla değer yaratmak için gereken çaba ve zamanın yanı sıra finansal ve sosyal riskleri göze almak olarak tanımlanmaktadır. Tekno-girişimcilik (Teknoloji alanındaki girişimcilik), sosyal girişimcilik, iç girişimcilik (iç girişimcilik/kurumsal girişimcilik) ve kadın girişimciliği, girişimcilerin değer yaratmak için odaklandıkları alan türüne ve girişimcilik özelliklerine göre sınıflandırılan en yaygın girişimcilik türleridir.
Sosyal Girişimcilik Nedir?
Diğer başlıklara göre çalıştığı alanın anlaşılması daha zor görünen sosyal girişimciliği ayrıca açıklayalım. Toplumun ve ülke kalkınmasının olmazsa olmazı olan girişimcilik birçok yönden faydalar sağlamaktadır. Sosyal girişimcilik, toplumsal dönüşüm için gerekli unsurlarından biridir. Sosyal girişimciliğin temelleri kâr odaklı değildir. Aksine, esas olarak toplumsal sorunları azaltmayı amaçlar. Sosyal girişimciliğe bir örnek, ileri veya geri zekalı insanları eğitmek için alınan önlemlerdir. Sıradan kurumlarda aldıkları eğitim onlara yarardan çok zarar veriyor. Bu amaçla onlara yeni fikirler üretmek ve bu zararı en aza indirmek için sosyal girişimcilik faaliyetleri yürütülmektedir. Diğer girişimcilik biçimleri gibi, sosyal girişimcilikte fırsatlar yaratmaya ve mevcut sistemi yenilemeye yardımcı olur. Bu sayede değişim ve gelişime meydan okunmakta, toplum çağdaş ve modern yaşamaya ve birçok toplumsal soruna çözüm üretmeye çalışmaktadır.
Dünyadan Başarılı Girişimciler ve Girişim Örnekleri
Girişimcilikte başarı elbette tesadüfen gelmez. Bunu anlamanın en kolay yolu, tüm bu hikayelerin ortak bir yanının olmasıdır. Piyasa sektörünün eksikliklerini, ihtiyaçlarını, taleplerini ve eksikliklerini etkili bir şekilde gözlemlemekten gelen girişimcilik bir başarıdır. Süregelen sorunlara önceki yönteme göre yaratıcı, yenilikçi ve daha pratik çözümler bulma yeteneği, başarılı girişimciliğin temel bir özelliğidir. Başarılı ve kapsadıkları sektörler çok farklı olsa da başarıya giden yolda ortak paydaları var.
- Amazon - Jeff Bezos
Amazon, e-ticarette radikal bir değişimin öncüsüdür. Amazon'un kurucusu Jeff Bezos'un dünya çapında girişimcilik örneği olan bir hikayesi var. Çocukluğundan beri elektronik ve sanal dünyayla ilgilenen Jeff Bezos, mezun olduktan sonra Wall Street'te başarılı bir finansçı oldu. Ekonomi, arz-talep dengesi ve ihtiyaçlar konusunda bilgili olan Bezos, Amazon'u çevrimiçi bir kitapçı olarak kurdu. Daha sonra müzik ve video satışı gibi farklı alanlara da genişleyen Amazon, iflasın eşiğinden dönerek yoluna devam etti. Artık dünyanın en zengin insanı olan Jeff Bezos, e-ticaret işini Amazon aracılığıyla birçok farklı alana genişletti.
- WhatsApp - Jan Koum
Jan Koum, hepimizin sevdiği ve dünya çapında milyonlarca kullanıcısı olan WhatsApp mesajlaşma uygulamasının kurucusudur. Jan Koum, Rus asıllıdır ve çok fakir bir ailede dünyaya gelmiştir. 16 yaşında ailesiyle birlikte Amerika'ya taşınan Koum, bir manavda temizlikçi olarak çalışmaya başladı. Programlama öğrendi ve altyapıda mühendis olarak çalıştı. Yohoo'da 9 yıl mühendislik yaptı. 2009 yılında sanal dünyadaki açığı ve iletişim ihtiyacını gören Jan Koum, geleneksel SMS mesajlaşma yöntemine neredeyse son verecek olan WhatsApp'ı yarattı. 2014 yılında WhatsApp'ı başarılı girişimci arkadaşı Mark Zuckerberg'e satan Koum, satıştan 19 milyar dolar kazandı.
- Panasonic - Konosuke Matsushita
Japonya'nın en büyük tüketici elektroniği şirketi olan Panasonic, Matsushita tarafından kuruldu. Küçük yaşlardan itibaren çıraklık yapan Matsushita, erken yaşta ev aletlerine olan ilgisi nedeniyle 15 yaşında bir aydınlatma şirketinde teknisyen olarak çalışmaya başladı. Çalışkanlığıyla övülen ve defalarca terfi ettirilen Matsushita, şirketine tanıttığı ürünü beğenilmediği için 22 yaşında işi bıraktı ve daha sonra bir dünya devi haline gelen Panasonic'i kurdu.
- Çobani - Hamdi Ulukaya
Hamdi Ulukaya, 1972 yılında Erzincan'da doğdu ve yoğurt ve peynir işine gönül vermiş mütevazi bir ailede büyüdü. Ankara Üniversitesi'nde okurken yabancı dil öğrenmek için Amerika'ya taşınan Ulukaya, Amerika'da yoğurdun oldukça yetersiz olduğunu ve tüketici ihtiyaçlarını karşılayamayacağını gördü. Durumdan yararlanabileceğini düşünen Ulukaya, New York'ta bir tesis satın alarak, işinin temellerini attı. Sadece 6 çalışanla başlayan yoğurt serüveni, günümüzde sevilen Chobani markasına ve yüzlerce çalışana ev sahipliği yapan bir şirkete dönüştü.
- Virgin Records - Richard Branson
Zor bir eğitim hayatı geçiren ve disleksi teşhisi konulan Richard Branson, ilk şirketi olan Virgin markasıyla kötü bir deneyim yaşadı. Bu başarısız girişimden sonra, 1960'larda Student dergisinin düzenlenmesine yardım etti ve bu sırada müzik plaklarını ithal etmeye başladı. 1970 yılında ilk kayıt stüdyosunu açan Branson, stüdyo kazançlarını Virgin Records adlı bir şirket kurmak için kullandı ve o dönemde popüler olan müzisyenlerle çalışma fırsatı buldu. Ünlü rock müzik grubu The Rolling Stones'un da Virgin Records ile çalışmaya başlamasıyla şirket dünya devi haline geldi. Her müzisyenin çalışmayı hayal ettiği bir şirket oldu. Yeme-içme, medya ve havacılık gibi birçok farklı sektöre yatırım yapan Branson'ın net gelirinin 5 milyar dolar olduğu biliniyor.
- U.S Steel - Andrew Carnegie
Amerikalı iş insanı ve girişimci Andrew Carnegie İskoçya’da doğdu ve oldukça mütevazı bir ailede büyüdü. Aile olarak daha iyi yaşam koşulları bulmak için Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınan Carnegie ailesi, oğullarını bir pamuk fabrikasında çalıştırdı. Bu dönemde günde 1,20 dolar kadar az kazanan Carnegie, hırsı ve çalışkanlığıyla iş dünyasının güvenini kazanmış, demiryolu yatırımlarıyla Amerikan demiryolu sektörünün gelişmesinden yararlanmıştır. 1870'lerin başında USA Steel Company'nin kurucusu olan Carnegie, servetini demir ve çelikten yaptı ve "Çelik Büyücüsü" unvanını aldı.
Türkiye’de Başarılı Olmuş Girişimciler ve Girişimcilik Örnekleri
Ülkemizde potansiyeli yüksek girişimciliğin birçok başarılı örneği bulunmaktadır. Hızlı teknolojik gelişme, devlet garantili kredilerin artması gibi etkenler ülkemizde girişimcilik ruhunun çok daha fazla oluşmasına neden olmuştur.
- Armut.com – Başak Taşpınar
Boğaziçi Üniversitesi'nden başarıyla mezun olan Başak Taşpınar, eğitimini bir üst düzeye taşıdığı Amerika Birleşik Devletleri'nde Coca-Cola ve Morgan Stanley gibi dünya devleriyle çalışma fırsatı buldu. Türkiye'ye dönen Taşpınar, Amerika'da öğrendiği fikirleri Armut yapımında kullandı. Taşpınar, ülkeye dönüş ve yerleşmenin zorluklarından yeni fikirler bulmuş ve herkesin bütçesine uygun şekilde erişebileceği bir platform oluşturmayı çok başarmıştır.
- Peak Games - Sidar Şahin
Fikri 2010 yılında Sidar Şahin'in tarafından ortaya konan yerli bir oyun şirketi olan Peak Games, yıllar içinde oyun dünyasında önemli bir yer edinmiştir. 2016 yılında oyuncak üreticisi Hasbro'ya açtığı dava ile ünlenen Peak Games, şimdilerde Toon Blast ve Toy Blast gibi bulmaca oyunları da yapıyor.
- Trendyol - Demet Mutlu
Trendyol Grubu'nun CEO'su, başarılı girişimci Demet Mutlu, bu işe oturma odasında 300.000$ sermaye ile başladı. Demet Mutlu’nun CEO’su olduğu sitenin değeri henüz ilk 16 ayında 150 milyon dolara ulaştı. Çinli teknoloji devi Alibaba'nın yatırım yaptığı Mutlu, dünyanın en iyi kadın girişimcileri listesinin başında yer alıyor.
- Udemy - Eren Bali
Her ekonomik kesimden ve farklı eğitim seviyesinden insanı kendine çeken popüler bir uygulama olan Udemy, lansmanından sonraki ilk 6 ayda 57 farklı yatırımcı tarafından reddedildi. Milyonlarca insanın sayısız eğitim içeriğine ücretsiz veya çok düşük fiyatlarla erişebileceği fikrini benimseyen Bali, çevrimiçi eğitim devriminin en büyük isimlerinden biri haline geldi. 2017 yılında "Vadideki Türk" başlığıyla Forbes dergisinin kapağında yer alan Eren Bali, matematik ve bilgisayar bilimlerine olan tutkusu sayesinde talihini kendi yazarlarından biri oldu.